By Karin Coppens
In deze blog lees je hoe jij effectiever met stress om kan gaan en minder of geen stress gerelateerde klachten hoeft te ervaren als je beter wordt in stress.
Als eerste is het handig om uit te leggen hoe stress werkt, dus terug naar de basis van stress. Stress is een proces dat plaats vind op de HHB-as, De Hypothalamus – Hypofyse – Bijnier as.
“Je brein krijgt continu prikkels binnen.”
Dit zal ik even in makkelijkere taal aan je uitleggen
Als moeder ervaar je vast wel eens stress met alle ballen die je in de lucht probeert te houden. Waarschijnlijk heb je alleen geen idee wat er precies in je lichaam gebeurd, welke klachten dit allemaal kan veroorzaken én zou je wel willen weten hoe je hier beter en effectiever mee kan omgaan.
Jouw brein krijgt continu prikkels binnen. Deze worden gefilterd door de Hypothalamus een klier in je hersenen. De Hypothalamus beoordeeld alle prikkels, kijkt of er gevaar dreigt en bepaald of er actie moet worden ondernomen.
Wanneer de Hypothalamus vind dat er iets tussen zit wat een bedreiging vormt, dan wordt de HHB-as geactiveerd. De Hypothalamus stuurt op dat moment een signaal naar de Hypofyse, een klier die net onder de Hypothalamus hangt, die op zijn beurt weer een signaal doorstuurt aan de Bijnier, een klein orgaan net boven de nieren.
De Bijnier gaat dan aan het werk en laat een heleboel hormonen los, waaronder de stresshormonen adrenaline en cortisol. Wanneer cortisol en adrenaline vrijkomen ervaar je stress. Je merkt dan onder andere dat je hartslag omhoog gaat, je ademhaling versneld, er meer spanning op je spieren komt en je spijsverteringssysteem vertraagd. We spreken dan van de ‘Fight or Flight’ response. Je lichaam maakt zich klaar om in een levensbedreigende situatie te kunnen vechten of vluchten.
Wat is belangrijk om te weten?
Naast het vrijkomen van cortisol en adrenaline produceert jouw lichaam ook DHEA. De hoeveelheid DHEA bepaald hoe schadelijk de stress daadwerkelijk is voor jouw gezondheid. DHEA is een hormoon dat onder andere zorgt dat jij beter met stressvolle situatie om kan gaan en wat negatieve gezondheidseffecten van cortisol weg poetst. De hoeveelheid DHEA productie is deels afhankelijk van jouw stress-perceptie.
Eerder hebben we het gehad over de fight-flight response, het vecht – vluchtmechanisme. Deze term klopt alleen eigenlijk niet helemaal meer. Dit zou namelijk betekenen dat, wanneer jou brein iets als ‘Stress’ bestempeld, je alleen maar zou kunnen vechten en vluchten.
Oké, misschien zou je dat wel eens willen doen als je kinderen je onder je huid kruipen of jij, als moeder, het gevoel hebt dat je teveel ballen omhoog moet houden en je het even niet meer weet. Toch spreken wetenschappers al geruime tijd over 2 andere mechanismes die we inzetten. Dit zijn de ‘tend-or-befriend response’ en de ‘challenge-response’. Twee reacties die veel toepasselijker zijn op stress in deze tijd. Hierdoor komen er meer opties voor het omgaan met stress dan alleen maar vechten of vluchten.
“Als jij jouw kijk op stress gaat aanpassen dan kunnen stress gerelateerde klachten als sneeuw voor de zon verdwijnen.”
Verander je stressmindset
Op welke manier kijk jij naar stress? Is stress als iets negatiefs of als iets positiefs? Ga voor jezelf eens na hoe jij denkt over stress in het dagelijks leven. Dit gaat je helpen om meer bewust te worden van jouw stress mindset. Als jij namelijk anders leert kijken naar stress en het voor je laat werken dan helpt het je niet alleen om beter om te gaan met stress maar ook met het verminderen van stress en stress gerelateerde problemen.
Ook had ik je al verteld dat er de hele dag prikkels binnen komen die stress geven op jouw systeem en die die door de Hypothamalus worden gerangschikt. Hierbij gaat het niet alleen over de ‘stress’ waar we het altijd over hebben zoals emoties, een drukke agenda’s, afspraken, gillende kinderen etc. Een slaapprobleem, onjuiste ademhaling, voedingspatronen en tal van andere fysieke gezondheidsproblemen hebben een zelfde reactie op je lichaam en de HHB-as, waardoor je stress ook goed kunt beïnvloeden als je aan de andere domeinen werkt. Zo zie je maar weer dat alle 6 de domeinen een belangrijke rol spelen in hoe jij je voelt en of je lichaam stress ervaart
Dus als jij jouw kijk op stress en andere domeinen zoals slaap en ademhaling gaat aanpassen dan kunnen stress gerelateerde klachten als sneeuw voor de zon verdwijnen.
Meer leren over deze uniek kijk op gezondheid en het creëren van een leuk, fit en energie leven? Start dan met het inplannen van een intakegesprek zodat we niet alleen de 6 domeinen in kaart kunnen brengen, maar ook meteen kunnen kijken hoe jij jouw doelen kan bereiken.
